Başlangıç fonları ‘otomatik Katılıma’ çalışanlara cayma süresi içinde sunulan fonlardır. Bireysel emeklilik şirketleri ‘otomatik katılım’ ile gelen çalışanlara faizli ve faizsiz başlangıç fonu sunmak zorundalar. Fon tercihini işverene bildirerek, bireysel emeklilik sistemine giren çalışanlar, başlangıç fonları sayesinde sermaye piyasalarına da adım atar. Aslında başlangıç fonları çalışanlar için sermaye piyasalarına ‘merhaba’ demektir. OKS’deki başlangıç fonları Gönüllü BES tarafındaki Para Piyasası Fonlarının karşılığıdır, denilebilir.

SİSTEME BAŞLANGIÇ

Çalışanlarını sisteme dahil eden işveren, faizli/faizsiz fon seçeneklerini alır, iki aylık cayma süresi bu fonlarda geçirilir. Caymak isteyenler sistemden çıkar. Sistemde kalanlar, isterlerse tercih ettikleri başlangıç fonlarıyla 10 ay daha devam edebilirler, isterlerse diğer fonlardan seçim yapabilirler. Başlangıç fonunu değiştirmeyen ve sistemde 12 ayı dolduran çalışan otomatik olarak Standart Fonlara geçirilir. Ancak çalışanlar arzu ederse, sistemde kaldıkları süre boyunca istedikleri zaman başlangıç fonunu tekrar portföyüne alabilir, başlangıç fonunda yatırıma devam edebilir.

ÇALIŞAN KAYBETMESİN

Başlangıç fonları yatırımcıların en azından cayma süresi içinde herhangi bir kayıpla karşılaşmaması amacıyla tasarlanmıştır. Bu nedenle piyasadaki dalgalanmalardan etkilenecek, altın, döviz, hisse senedi gibi yatırım enstrümanları başlangıç fonlarının portföyüne alınmaz.

FAİZSİZ FON PORTFÖYÜ

Başlangıç fonlarının portföyüne hangi yatırım araçları alınır? Faizsiz başlangıç fonlarının en az %60’ı Türk Lirası cinsinden katılma hesapları ve TL bazında vadesine en fazla 184 gün kalmış, borsada işlem gören kamu kira sertifikalarında değerlendirilir. Kalanı için Türk Lirası bazında Hazine tarafından ihraç edilen 184 gün vadeli veya vadesine en fazla 184 gün kalmış gelir ortaklığı senetleri, kira sertifikaları, VDMK ile vaad sözleşmeleri portföye alınır.

FAİZLİ FON PORTFÖYÜ

Faizli başlangıç fonlarının portföyünün en az %60’ı Türk Lirası mevduat veya katılma hesabında değerlendirilir. En az %20’si Hazine tarafından ihraç edilen TL bazında, 184 güne kadar vadeli borçlanma araçlarına, gelir ortaklığı senetlerine veya kira sertifikalarına yatırılır. Portföyün kalanı ters repo, Takasbank, borsa para piyasası, VDMK ve vaad sözleşmelerine bağlanır.

BAŞLANGIÇ FONLARININ GİDERLERİ

‘Otomatik Katılım’ kapsamındaki çalışanlara sunulan bütün fonlar için toplam fon yönetim gideri, yıllık %0,85’i aşamaz. Fon toplam kesintisi günlük olarak hesaplanır ve fon portföyünden indirilir. Dolayısıyla bu giderler gün gün fon fiyatına yedirilmiş durumdadır.

BAŞLANGIÇ FONLARININ GETİRİSİ

Zaman zaman başlangıç fonlarının getirisinin düşük olduğundan, mevduat veya para piyasası fonları kadar, kazandırmadığından yakınanlar olduğu görülüyor. Ancak başlangıç fonlarının portföylerinin %60’nın mevduat ve katılma hesabına bağlandığı unutulmamalı. Portföye yüksek getiri sağlayabilecek döviz, altın ve hisse senedi gibi riskli varlıklar alınmadığı için getiriler düşük, risk de düşük, başlangıç fonlarında.